(BGĐT) - Chủ trương hỗ trợ các đối tượng thu nhập thấp mua nhà ở là việc làm mang tính nhân văn của Đảng, Nhà nước, tạo điều kiện để ai cũng có chỗ ở ổn định, từ đó yên tâm lao động, sản xuất, sinh sống. Tuy nhiên, do có sự ưu đãi của Nhà nước nên đòi hỏi các cấp chính quyền, ngành chức năng tăng cường kiểm tra, giám sát, tránh tình trạng lợi dụng chính sách để trục lợi.

Cán bộ Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh thăm Dự án Nhà ở xã hội Khu dân cư số 3, phường Trần Nguyên Hãn (TP Bắc Giang).

Hỗ trợ thiết thực

Khi biết tin tỉnh đang triển khai chương trình cho vay ưu đãi để mua nhà ở xã hội (NOXH), mấy ngày nay, vợ chồng chị Nguyễn Thị Thanh Thủy, trú tại ngõ 54, đường Nguyễn Văn Cừ, phường Lê Lợi (TP Bắc Giang) tranh thủ dành thời gian tìm hiểu mua nhà. Qua cân đối khả năng tài chính, vợ chồng chị quyết định đặt mua một căn hộ tại Dự án NOXH Khu dân cư số 3, phường Trần Nguyên Hãn (TP Bắc Giang) trị giá 470 triệu đồng. Chị Thủy tâm sự: "Vợ chồng tôi đều làm công chức nhà nước, quê ở xa, lương ba cọc ba đồng nên 10 năm đi làm vẫn chưa đủ tiền mua nhà, phải thuê trọ. Nay có chế độ ưu đãi của Nhà nước, vợ chồng tôi rất phấn khởi".

Dự án NOXH Khu dân cư số 3 do Công ty cổ phần đầu tư 379 làm chủ đầu tư, quy mô 2 tòa nhà 6 tầng, mỗi tòa 44 căn hộ, diện tích từ 42,7- 46,5 m2/căn.

Tại Dự án NOXH TP Bắc Giang (Khu dân cư số 1, phường Hoàng Văn Thụ) do Công ty cổ phần Tập đoàn Quang Minh làm chủ đầu tư cũng có khá đông khách hàng đến tìm mua nhà. Bà Lê Thị Thanh Thủy, cán bộ Công ty cho biết: "Đến thời điểm này có gần 300 khách hàng đặt mua NOXH". Được biết, Dự án NOXH TP Bắc Giang gồm 1 tòa nhà 15 tầng, với 168 căn hộ, diện tích trung bình 63 m2/căn và 1 tòa nhà 18 tầng, với 264 căn hộ, diện tích trung bình 62,7 m2/căn.

Căn cứ Nghị định số 100 ngày 20-10-2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NOXH và Công văn số 2526 ngày 27-7-2016 của Tổng Giám đốc Ngân hàng chính sách xã hội (CSXH) về việc hướng dẫn nghiệp vụ cho vay ưu đãi để mua, thuê NOXH; xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở thì đối tượng được vay vốn là người có công với cách mạng; người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị. Riêng đối với người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân; cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Tuy nhiên, năm nay do nguồn vốn T.Ư phân bổ về không nhiều (30 tỷ đồng), để tránh dàn trải, Ban đại diện Hội đồng quản trị Ngân hàng CSXH tỉnh đã phân bổ số tiền trên về TP Bắc Giang để triển khai thực hiện. Trước mắt, thực hiện cho vay đối với những trường hợp mua NOXH tại hai dự án trên địa bàn TP Bắc Giang do Công ty cổ phần đầu tư 379 và Công ty cổ phần tập đoàn Quang Minh làm chủ đầu tư. "Vì nguồn vốn có hạn nên trong đợt này, tỉnh chỉ xem xét hỗ trợ những đối tượng là người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị nhưng chưa có nhà ở", ông Ngô Gia Quát, Giám đốc Ngân hàng CSXH tỉnh nói.

Bất cập cần giải quyết

Theo quy định của Thủ tướng Chính phủ, lãi suất cho vay ưu đãi tại Ngân hàng CSXH đối với các đối tượng mua NOXH là 4,8%/năm (0,4%/tháng), thấp hơn khoảng 6%/năm so với mức lãi suất cho vay dài hạn của các ngân hàng thương mại. Bởi chính sách ưu đãi như vậy, đối tượng vay phải được kiểm soát chặt chẽ, bảo đảm đúng quy định. Trên cơ sở hồ sơ mua nhà được cơ quan chức năng xác minh đủ điều kiện, Ngân hàng CSXH tỉnh sẽ chuyển tiền vào tài khoản của chủ đầu tư mà không chuyển trực tiếp cho khách hàng vay. 

Ông Đào Công Hùng, Trưởng Phòng Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Sở Xây dựng) cho biết, phía Sở đã tiếp nhận 305 hồ sơ mua NOXH. Thời gian đầu, các chủ đầu tư NOXH chưa nắm bắt được hết các quy định của nhà nước về hồ sơ đăng ký mua NOXH nên trong quá trình hướng dẫn khách hàng làm hồ sơ mua còn lúng túng, chưa đúng quy định, một số trường hợp phải làm lại mất nhiều thời gian.

Một vấn đề đặt ra, do có sự ưu đãi về lãi suất nên đã xuất hiện tình trạng khai báo không trung thực. “Khi chuyển hồ sơ mua NOXH sang Cục Thuế tỉnh để xác minh, phát hiện 3 trường hợp mặc dù phải đóng thuế thu nhập cá nhân theo quy định về thuế, nhưng trong hồ sơ kê khai lại không thuộc diện đó”, ông Hùng nói.

Việc xác minh người vay vốn chưa có nhà ở cũng là trở ngại đối với cấp chính quyền địa phương hay chủ doanh nghiệp, bởi khó biết chính xác việc các đối tượng trên đã có nhà ở địa phương khác hay chưa? Ông Vũ Trí Khánh, Phó Chủ tịch UBND phường Ngô Quyền (TP Bắc Giang) bày tỏ: "Nhiều trường hợp đến xin xác nhận chưa có nhà ở, tôi thấy rất băn khoăn, vì khó kiểm tra, xác minh thực tế họ đã có nhà hay chưa, nhất là những người chỉ đăng ký tạm trú trên địa bàn".

Chủ trương hỗ trợ người lao động, cán bộ, công chức thu nhập thấp; các gia đình chính sách, hộ nghèo, cận nghèo có điều kiện mua được nhà ở là việc làm mang tính nhân văn của Đảng, Nhà nước ta, tạo điều kiện để ai cũng có chỗ ở ổn định, từ đó yên tâm lao động, sản xuất, sinh sống. 

Tuy nhiên, để chủ trương này thực sự mang lại hiệu quả thiết thực, đòi hỏi các cấp, ngành, nhất là phía Ngân hàng CSXH cần có sự tham mưu đưa ra giải pháp tháo gỡ bất cập trên, trong đó có quy định chặt chẽ hơn, thống nhất hơn về xác minh những tiêu chí đủ điều kiện vay vốn; đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tránh tình trạng làm qua loa hoặc tiếp tay cho đối tượng lợi dụng chính sách ưu đãi của nhà nước để trục lợi.

Đỗ Thành Nam